Osoby z niepełnosprawnościami i ze szczególnymi potrzebami w edukacji zdalnej

Na Politechnice Wrocławskiej studiuje obecnie ok. 400 studentów z orzeczoną niepełnosprawnością oraz trudniejsza do oszacowania  liczba osób bez orzeczenia, z tzw. specjalnymi potrzebami. Ze względu na doświadczenie dyskryminacji na wcześniejszych etapach edukacji, studenci często niechętnie z własnej inicjatywy zwracają się z prośbą o uwzględnienie ich potrzeb w procesie dydaktycznym. Z kolei Uczelnia nie informuje prowadzących zajęcia o stanie zdrowia bądź niepełnosprawności uczestników zajęć z powodów prawnych i etycznych. Jednak studenci, o specjalnych potrzebach i z niepełnosprawnościami często mają szczególne potrzeby, zwłaszcza w stosunku do sposobu prowadzenia zajęć, zaliczeń, a także przygotowania materiałów dydaktycznych. Dlatego ważnym jest, by podczas pierwszych zajęć w semestrze, bez względu na to, w jakiej formie (zdalnej, czy tradycyjnej) się odbędą powiedzieć studentom o możliwości uwzględnienia ich szczególnych potrzeb i poprosić o informację na ten temat.

Informacja taka może brzmieć: osoby, które ze względu na stan zdrowia, niepełnosprawność  lub inne obiektywne przesłanki mogą mieć szczególne potrzeby związane ze sposobem realizacji zajęć, zaliczenia bądź przygotowaniem materiałów proszone są o zgłoszenie się na konsultacje, napisanie takiej informacji na prywatnym czacie, bądź napisanie e-maila w tej sprawie. Będę starał/starała się, aby na moich zajęciach każdy miał równe prawo do zdobycia wiedzy i rozliczenia się z niej.

I odpowiednio w języku angielskim: “Ladies and Gentlemen, those who, due to their health condition, disability or other objective reasons, may have special needs related to classes leading, crediting method or materials preparation are asked to report for consultations, write such information in a private chat or write an e-mail about the matter. I will try to ensure that during my classes everyone has an equal right to gain knowledge and its’ crediting.”

WAŻNE: w uwzględnieniu szczególnych potrzeb nie chodzi o obniżenie wymagań, a o wyrównanie szans w stosunku do pozostałych studentów.

Osoby, które w szczególności mogą zgłaszać takie potrzeby to:

1. Osoby z różnymi rodzajami niepełnosprawności, w szczególności: z niepełnosprawnością ruchową, niewidomych i słabowidzących, głuchych i słabosłyszących, z zaburzeniami lub chorobami psychicznymi, osoby ze spektrum autyzmu;
2. Osoby z chorobami przewlekłymi,
3. Osoby w kryzysie zdrowia: psychicznego, po urazach, operacjach

Szczególne potrzeby w stosunku do prowadzenia zajęć online mogą dotyczyć np. prowadzenia zajęć z kamerą, mówienia przodem do kamery oraz dobrego oświetlenie twarzy – konieczne dla osób niedosłyszących wspomagających się czytaniem z ruchu ust. Może to być również jasne rozgraniczenie pomiędzy treściami merytorycznymi i wymaganymi a treściami pobocznymi, związanymi z nawiązywaniem relacji pojawiającymi się np. na czacie - takie rozróżnienie jest dużą pomocą dla osób ze spektrum autyzmu.

Szczególne potrzeby w stosunku do przygotowania materiałów dydaktycznych mogą dotyczyć np. dostarczenia materiałów w formie innej niż skany oraz zdjęcia – możliwych do powiększenia i/lub automatycznego odczytu przez osoby niedowidzące i niewidome. Więcej informacji na temat dostępności cyfrowej można znaleźć w zakładce Dostępność cyfrowa - Dostępne materiały dydaktyczne.

Szczególne potrzeby w stosunku do formy zaliczenia przedmiotu mogą dotyczyć np. unikania niektórych formy zadań na e-Portalu PWr, takich jak krzyżówki lub zadania polegające na przesuwaniu na ekranie okienek z tekstem, a także zadań z limitem czasu, które są trudno dostępne m.in. dla niektórych osób z niepełnosprawnością ruchową, ponieważ wymagają precyzyjnych i szybkich ruchów rąk.

Jak widać z przytoczonych przykładów, dostosowanie zajęć dla osób ze szczególnymi potrzebami jest często proste, wymaga jednak otwartości i elastyczności ze strony prowadzących. W każdej sprawie związanej z osobami ze szczególnymi potrzebami można skorzystać ze wsparcia Działu Dostępności i Wsparcia Osób z Niepełnosprawnościami Budynek C-13, p. 1.09, tel: 71 320 43 20, mail: pomoc.n@pwr.edu.pl. Na Wydziałach mogą także pomóc odpowiedni Prodziekani lub osoby wskazane przez Dziekana. Zachęcamy również do udziału w szkoleniach świadomościowych organizowanych w ramach projektu „Politechnika Nowych Szans” - więcej informacji na stronie projektu.